Sự kiện Kronstadt năm 1921: Nổi loạn của Thủy thủ và Sự Phản kháng Chống lại Chính Quyền Bolshevik

Kronstadt, một pháo đài hải quân kiên cố nằm gần Sankt Petersburg, đã từng là niềm tự hào của Đế chế Nga. Vào tháng 3 năm 1921, nơi này bỗng trở thành tâm điểm của một cuộc nổi loạn dữ dội chống lại chính quyền Bolshevik do Vladimir Lenin lãnh đạo. Cuộc nổi dậy Kronstadt, mặc dù bị dập tắt sau vài tuần chiến đấu ác liệt, đã để lại một dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Nga và phản ánh những mâu thuẫn xã hội phức tạp thời kỳ hậu cách mạng.

Nguyên nhân dẫn đến cuộc nổi dậy:

• Sự bất mãn với chính sách kinh tế mới (NEP): Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, nền kinh tế Nga bị tàn phá nặng nề. Lenin áp dụng NEP vào năm 1921, một chính sách cho phép tư bản tư nhân nhỏ và thị trường tự do được hoạt động hạn chế. Tuy nhiên, nhiều người lao động và thủy thủ, những người đã hy sinh trong cuộc Cách mạng tháng Mười, cảm thấy bị phản bội khi chính quyền Bolshevik dường như đang quay lại với chủ nghĩa tư bản.

• Sự đàn áp chính trị: Chế độ Bolshevik kiểm soát chặt chẽ các phương tiện truyền thông và đàn áp mọi hình thức bất đồng chính kiến. Tự do ngôn luận, báo chí bị bóp nghẹt, các đảng phái chính trị đối lập bị cấm hoạt động.

• Thiếu thốn lương thực và vật tư: Chiến tranh đã làm cạn kiệt nguồn tài nguyên của Nga. Nạn đói lan tràn khắp đất nước. Người dân Kronstadt, bao gồm cả thủy thủ hải quân, phải đối mặt với tình trạng thiếu thốn lương thực trầm trọng.

Diễn biến cuộc nổi dậy:

Cuộc nổi dậy Kronstadt bắt đầu vào ngày 1 tháng 3 năm 1921. Các thủy thủ đã từ chối tuân theo mệnh lệnh của chính quyền Bolshevik và đòi hỏi cải cách kinh tế, trả lại tự do dân chủ và bãi bỏ chế độ một đảng độc tôn. Họ thành lập một hội đồng của những người nổi dậy, được gọi là “Ủy ban Cách mạng Kronstadt”, và kêu gọi sự ủng hộ của các công nhân và nông dân khác trên toàn nước Nga.

Hậu quả của cuộc nổi dậy:

Cuộc nổi dậy Kronstadt bị dập tắt sau hơn hai tuần chiến đấu ác liệt. Quân đội Bolshevik, do Leon Trotsky chỉ huy, đã sử dụng pháo binh nặng và quân tiếp viện để bao vây và tấn công pháo đài. Hàng trăm thủy thủ và thường dân đã thiệt mạng trong cuộc chiến này.

• Sự gia tăng đàn áp: Sau khi dập tắt cuộc nổi dậy Kronstadt, chế độ Bolshevik càng gia tăng sự đàn áp chính trị. Các tổ chức phản đối bị tiêu diệt, hàng nghìn người bị bắt giam và trục xuất đến Siberia.

• Phân hóa trong ranks của Đảng Cộng sản: Cuộc nổi dậy Kronstadt đã làm lộ rõ những mâu thuẫn nội bộ trong Đảng Cộng sản Nga. Một số thành viên cấp cao, như Nikolai Bukharin, đã chỉ trích chính sách đàn áp của Trotsky và kêu gọi sự khoan dung hơn với các phong trào phản kháng.

• Ảnh hưởng về mặt ý thức hệ: Cuộc nổi dậy Kronstadt đã trở thành một biểu tượng cho những nỗ lực chống lại chế độ độc tài ở Nga. Nó cũng làm dấy lên tranh luận về bản chất của chủ nghĩa cộng sản và mối quan hệ giữa nhà nước và xã hội.

Kết luận:

Cuộc nổi dậy Kronstadt năm 1921 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Nga thế kỷ 20. Dù thất bại, nó đã cho thấy những mâu thuẫn sâu sắc trong xã hội Nga thời kỳ hậu cách mạng và đặt ra câu hỏi về tính khả thi của mô hình chính trị do Bolshevik áp dụng. Hậu quả của cuộc nổi dậy là sự gia tăng đàn áp chính trị và sự phân hóa trong ranks của Đảng Cộng sản. Cuộc nổi dậy Kronstadt cũng để lại một di sản về ý thức hệ, góp phần vào cuộc tranh luận về bản chất của chủ nghĩa cộng sản và vai trò của nhà nước trong xã hội.

Cuối cùng, cuộc nổi dậy Kronstadt là một lời nhắc nhở rằng lịch sử luôn đầy những bất ngờ và sự thay đổi. Những gì được coi là chắc chắn có thể bị đảo ngược, và những giấc mơ về một xã hội công bằng và bình đẳng có thể dễ dàng tan vỡ trong bão tố của bạo lực chính trị.